Ellen Galanger


De Amerikaanse kunstenares Ellen Gallagher woont en werkt afwisselend in Rotterdam en New York. Tate Modern organiseert deze zomer haar eerste grote overzichtstentoonstelling in Engeland. Haar complex opgebouwde en fantasievolle werken bevatten veel virtuoze details en humor.
Gallagher verwerkt beelden uit mythen, de natuur, kunst en sociale geschiedenis in haar kunst. Ze gebruikt een breed scala aan media, als schilderen, tekenen, reliëfs, collages, druktechnieken, beeldhouwkunst, films en animaties. De tentoonstelling geeft een overzicht van de thema's in haar werk, van haar baanbrekende vroege doeken tot recente film en installaties.
In de zogenaamde ‘pruiken’ collages, Double Natural, POMP-BANG, en eXelento, gebruikte Gallagher reclames voor haar- en beautyproducten uit de jaren ‘30 tot ‘70 uit tijdschriften als Ebony, Our World en Black Stars. Deze advertenties hadden veel invloed op het Black Beauty schoonheidsideaal. Er werd veel reclame gemaakt voor pruiken en haarversieringen. 
Ellen Gallagher heeft deze advertenties een nieuwe context gegeven, door de Afro-pruiken te versieren met plasticine: 
'De vrouwen die deze pruiken droegen waren vluchtelingen uit een andere tijd en plaats. Zij hebben zich bevrijd van raciale voorschriften uit het verleden. Maar ik heb ze nogmaals getransformeerd, op deze pagina's, die ooit hen gevangen hielden.'

De tentoonstelling omvat andere werken zoals Bird in Hand 2006, een complex reliëf opgebouwd in lagen prints, plasticine, kristal, verf, bladgoud en zout. Hierin verwerkte Ellen Gallagher haar belangstelling voor verhalen over de slavenhandel: een zwarte matroos of piraat staat centraal. Hij heeft een houten been en een overvloed aan uitwaaierend haar. De voorstelling lijkt op een onderwater-scène. De figuur is omgeven door slierten kleurrijke vormen die op zeewier lijken en zijn voet en peg-been lijken verstrikt in waterplanten. Zijn gezicht wordt deels bedekt door een masker en hij draagt een ooglapje. De titel van het werk doet denken aan het spreekwoord 'beter een vogel in de hand dan tien in de lucht': de matroos heeft dan ook een donkergroene papegaai in zijn hand. Bird in Hand is de verbeelding van een mythisch zwart Atlantis.

Gallagher's mysterieuze visie op het leven in zee brengt ze op papier in beeld, maar ze gebruikt ook andere media, als in de 16mm film installatie Murmur uit 2004 (samen met Edgar Cleijne). Ook een serie aquarellen en papierknipsels met de titel Watery Ecstatic en in een reeks dubbelzijdige tekeningen, Morphia, laat Gallagher zien hoe zij het intieme met het epische combineert, het stedelijke met het oceanische, de etherische met de fysieke en geschiedenis met het hedendaagse.

bron: Tate Modern 2013